MI HUAISEN SITA

Mizote hian 'mi huaisen, mi chak leh pasaltha' te hi kan ngaisang viau mai a, tlawmngaihna nen a inzawm tlat vang pawh a ni ngei ang. Kan pi leh pute atangin huaisen hmingthang, chak hmingthang leh tlawmngai hmingthang kan nei nual a, tun tum chu Fanai Tlang lama mi huaisen hmingthang Sita (Sit-eka an ti bawk) chanchin tlem tê han tarlang ve teh ang.

Fanai lal Khawtindala khua leh tuite zingah mi huaisen leh ramvachal fe fe sawi tur an awm nual a, chung zingah chuan Sita pawh hi Khawtindala pasaltha huaisen leh khaw daingul ani a. Tum khat chu Hlingvawn-a an awm laiin an ramchhuak a, chutah chuan an zinga Chinzah Pawi pakhat chuan, kham kova an awm laiin," He khamah hian lum thlakpui ngam han awm se aw," a ti fo mai a, a bula ngawi renga țhu Sita chuan a ngaithei ta lova, amah hi a țawng a sakin a dang a awk viau bawk mai a, "Ke-ke-keiman ka ngam" tih leh kuah liam thlakpui a rual nghal ta mai a. A hnuai kham chhawrdawh ah chuan vanneiha'siamin an zu tla tang ta hlauh mai a. Sita chuan, tlak thlakpui zel tumin a kawngah a han pawt ngial a, Pawih-pa chuan a hlau ngang mai a, vawnchhan a dap ruai a, a tawpah chuan, Sita pawh a tilui duh ta bik lova chuta chin chu, chu pa chuan fiamthu pawhin a sawizui ngam ta lo a ni.

A hnuah Sita sawi leh danin,"Pawih-pa khan ngam tak tak pawh ni se tlak thlak lehna chi chu a ni tawh hauh lovang,' a ti e" an ti. Tla tlang ni ngat se chuan mihring damkhawchhuahna chi a ni tawh si lo va.

Vawikhat pawh S. Vanlaiphai zawlah hian Sangau lam Pawi-ho nen an inkap a, mi dang an kun bo vek laiin, Sita chu a lo kun ve duh hauh lo mai a, A nau Lianchhuma chuan," Sit-ek, kun ve ta che maw le," a ti a. Ani lah chuan, "Ka vanvadah deuh deuh lovah chuan! Kan kun vekin kah tur an hmu nang" a tih san then mai.

Thingsai bul Aiduzawl-a an awm laiin dai thlangah sakeiin sial a seh a. Kar an siam hnan a. An kar siam chuan a kap hliam a. An hual ta a. Sita hma zawn takah sakei hliam chu a lo chhuam a, Sita chuan, " Țhe-țhe-thengțhawng che chuan" tiin, a kawr kai tur tak chu a meiah a va man ta a. A lo vial phei zawk a, a huk ta dum dum mai a. Sita chawnpuarah chuan a seh ta a. A nau Lianchhuma chuan a va chhan a. Silai kawma kar thlak a tum a, chutih lai tak chuan, Tuaka pa Lianphunga chuan chempuii a rawn sat ta nghek mai a, sakei chu a bung rum mai a ni. Sita ke zungțang pawh pahnih chu a lo chhawk tel palh a. Sita lah chu ngaihzawng nei lai kher a lo ni bawk nen," Sakei sehna ai chuan, lunglen nâ ka ti zawk" ti hialin a lung a leng ve e, an tih chu!

Thingsai-a an awm lai vek hian an ramchhuakin keipui sum nga vel awm, raw-hung kar deuha muhil hi an hmu a. Sita țhianpa chuan, "I man beh ngam chuan ka kap ang e" a ti pek a. Sita chuan a han pel țhum țhum a, vawilehkhatah a mei chu raw-hung karah chuan a pawh zeh sak ta a. A man bet ta tlat mai a, a țhianpa chuan," Lo chelh reng rawh aw" a han timuangchang a. A țhianpain a rawn hnaih ta tihah chuan a chelh zo ta bik lova, a thlah ta a, sakei chu baklengin a tlanchhe ta a ni. A țhianpa chuan, "Engati nge i thlah mai? a han ti a. Sita chuan, "A-a-a, a hukna a hnai tawh em alawm!!" a tihsan ta a ni.

Muallianpui-a an awm laiin vawikhat chu zu an inhova, Sita chu tapah a thu vung a. Ralsena chu tuium hmunah a thu bawk a. Ralsena chuan," Pa tawh phawt chu ka ngam" tih hi a tawngka lamah a hmang a. "Sita in tih pawh hi tlang khan tha laiah chuan intawk ila, eng ual ani bil lo ang e" a han ti lehnghal a. Sita chuan a ngaithei ta lova, "Huk-huk, keipuiin a bawh e," a ti a, Ralsena awmah chuan vawithum a zu thlawh dawt dawt a. Bang thlang puar zawk zawkin a zuk nek a. Sita chuan, " Ka-ka-ka len leh tet hi min en rawh" a zu ti ringawt a. A thutna ngaia țhuin zu a in zui leh mai a. Ralsena chuan, " Sit-ek, ka chhinchhiah ang che," a ti ringawt a, engmah a sawi zui ngam ta lo a ni.

Sita hi Zahau do lai pawha mi țangkai leh huaisen a tling a, an tupa hmingah pawh 'Hautawna' tih hming an sa hial reng a ni.

Vawikhat chu paho titi hian ," Favang ni sat vanglaia Khuaifung bu han inkhawihchilh hi chu a na duh mang e aw," an ti a. Sita chuan, " Ke-ke-kei chu, khawdur khep khupa keite-in kaiza a seh hi a na ka ti zawk," a ti ta a. A ram vakin keite a hmu a. A nau ' Dartangi lawmah' tiin a man ngawt a. Keite note emaw tiin a pu ta a, a lo ni awzawng lova, keitevkawlh tak chuan a kaizaah a seh ta a ni.

Amah hi a dang a awk em em a, thu hi a sawi thei lawk thin lo va. Muallungthu kawng-ah thingtum a kar lum palh a. A thlangah naupang an lo awm si a, "Kha, kha, kha..." a ti hman chauh va, pakhat a delh hlum palh ta hlauh mai a. A zak bawk si a, Muallianpui khuaah a tual tlan ta a, chutah chuan, a thi ta a ni. 

Kum 1950 vel thleng kha chuan Naupang tualchai, huaisen inchuhte hian, "Kei Sit-eka" tiin, Sit-eka nih an inchuh nak nak thin a ni.

Sita chanchin hi Lalsangzuali Sailo. 
Mi huaisen pahnih tih thuziak a tanga ka lakchhuah a ni. (Andy K Zarzoliana.)